Ημιπολύτιμοι λίθοι / Semiprecious stones

Σε αυτή τη σελίδα θα παραθέτω πληροφορίες για τον κάθε ημιπολύτιμο λίθο που χρησιμοποιώ, για να μοιραστούμε από κοινού την αγάπη μας προς αυτούς! Ας ξεκινήσουμε το ταξίδι μας σε αυτόν τον μαγευτικό κόσμο, τον γεμάτο χρώματα, ιστορίες, μύθους και θρύλους!


Τιρκουάζ (Turquoise)


Είναι ένα γαλαζοπράσινο αδιάφανο ορυκτό. Οι Γάλλοι το ονόμαζαν turquoise και οι Βενετσιάνοι turchesa που   σημαίνει «από την Τουρκία», γιατί οι Ευρωπαίοι έμποροι του μεσαίωνα  αγόραζαν το τιρκουάζ στα Τούρκικα παζάρια, όπου είχε φτάσει από την Περσία. Είναι σπάνιο και περιζήτητο υλικό. Όλοι οι αρχαίοι πολιτισμοί το έχουν χρησιμοποιήσει  για χάραξη, για φυλαχτό, για κοσμήματα. Η νεκρική μάσκα  στον τάφο του φαραώ Τουταγχαμών στην Αίγυπτό ήταν από τιρκουάζ ,όπως και δαχτυλίδια που βρέθηκαν στον τάφο του. Οι Αζτέκοι χρησιμοποιούσαν τιρκουάζ και άλλους πολύτιμους λίθους μαζί με χρυσό, για να φτιάξουν ένα είδος μωσαϊκού, που διακοσμούσαν μαχαίρια, ασπίδες, μάσκες, κ.λ.π Μέχρι σήμερα τα παραδοσιακά κοσμήματα των Ινδιάνων της Αμερικής  έχουν σαν βάση το τιρκουάζ. . Οι λαοί της Μεσοποταμίας, οι λαοί στην κοιλάδα του Ινδού ποταμού, και οι Κινέζοι, γνώριζαν  επίσης και χρησιμοποιούσαν το τιρκουάζ. Στην αρχαία Ελλάδα ήταν γνωστός σαν  καλλαίτης ή καλλαίς λίθος. Στον  Πλίνιο συναντάμε το όνομα callaina ή «καλός λίθος».
   Το τιρκουάζ είναι ένα ορυκτό πορώδες, που δεν έχει μεγάλη σταθερότητα. Λόγω της μεγάλης του ζήτησης έχουν γίνει πολλές απομιμήσεις τιρκουάζ. Η πιο συνηθισμένη είναι από βαμμένο χαουλίτη. Κατά την έκθεσή του στο φως, και κατά την επαφή του με τον ατμοσφαιρικό αέρα, με σπρέι κ.λ.π., έχει την τάση να αλλάζει το χρώμα του. Για να παραμείνει σταθερό, συχνά το καλύπτουν επιφανειακά, με ένα ειδικό βερνίκι. Ως προς την δημιουργία του το τιρκουάζ είναι ένα δευτερογενές ορυκτό, που σημαίνει ότι δημιουργείται από την αλληλεπίδραση προυπαρχόντων ορυκτών.


Κοράλλι (Coral)

Ανάμεσα στους πιο εντυπωσιακούς ημιπολύτιμους λίθους βρίσκεται το κοράλλι (coral). Τα κοράλλια υπάρχουν υποθαλάσσια σε σχηματισμούς που μοιάζουν με κλαδιά δέντρων. Τα κλαδιά τους μαζεύονται προσεκτικά με το χέρι από το βυθό των ωκεανών, καθαρίζονται και γυαλίζονται πριν έρθουν στη μορφή που τα βρίσκουμε στα κοσμήματα μας.
Το χρώμα του κοραλλιού μπορεί να είναι λευκό, ροζ,μπλε, μαύρο αλλά το πιο δημοφιλές και διαχρονικό είναι το κόκκινο κοράλλι.


Τα κοράλλια είναι ένας «θηλυκός» ημιπολύτιμος λίθος. Φοριέται σε πολλά μέρη του κόσμου ως κόσμημα εδώ και αιώνες. Έχουν βρεθεί κοσμήματα από κοράλλι από την προϊστορική εποχή. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι τα αφιέρωναν στην Ίσιδα, οι Ρωμαίοι στην Αφροδίτη. Στην αρχαία Ελλάδα τα κοράλλια ονομάζονταν «γοργονίδες», γιατί η αρχαία παράδοση έλεγε ότι τα κοράλλια σχηματίστηκαν από το αίμα της γοργόνας. Ο Πλίνιος αναφέρει πως οι Ινδοί μάντεις πίστευαν πώς να φοράει κάποιος κοράλλι, είναι ισχυρό αποτρεπτικό για πολλούς κινδύνους, και πως οι ίδιοι τα χρησιμοποιούν στις μαγικές τους ιεροτελεστίες. Στις γραφές των βουδιστών αναφέρεται ως ένας από τους επτά θησαυρούς και θεωρείται ένας πολύς ισχυρός προστάτης από τα κακά πνεύματα. Οι αρχαίοι πίστευαν ότι το κοράλλι μπορεί να σταματήσει την αιμορραγία και να προστατέψει τους ανθρώπους από ακραία καιρικά φαινόμενα. Γενικώς το κοράλλι θεωρείται ένας ημιπολύτιμος λίθος που φέρνει ευτυχία και τύχη. 
Η λέξη κοράλλι πιθανότατα έχει Ελληνική ετυμολογία :κόρη- αλός, δηλαδή, κόρη της θάλασσας. 



Νεφρίτης ( Jade ).


Το Jade ως προς τη διαφάνεια είναι ημιδιάφανο έως αδιάφανο. Τα χρώματα στα οποία μπορούμε να το συναντήσουμε εκτείνονται σε όλες τις αποχρώσεις του πράσινου και φτάνουν στο κίτρινο, καφέ, μαύρο κ.λ.π. 
Το όνομα "Jade" προήλθε από τους Ισπανούς κατακτητές και ονομάστηκε έτσι λόγω της χρήσης του λίθου αυτού από τους Μεξικανούς. Από την αρχαιότητα, οι Μάγια και οι Αζτέκοι τον χρησιμοποιούσαν για την ανακούφιση των νεφρών. Στα ισπανικά λεγόταν "piedra de ijada" που σημαίνει "πέτρα των πλευρών". Τελικά η ισπανική φράση εξελίχθηκε σε "Jade." Από τις αρχές του Ρωμαϊκού πολιτισμού, ο νεφρίτης χρησιμοποιήθηκε από τους λαούς της Μεσογείου για τη θεραπεία των παθήσεων των νεφρών, όπως η νεφρίτιδα, και έτσι ονομάστηκε "nephriticus lapis" για την "πέτρα του nephrite." Τελικά μειώθηκε στη συνέχεια στο "nephrite" και χρησιμοποιείται συχνά ως ένα εναλλακτικό όνομα του Jade.




Μάτι της τίγρης (Tiger Eye)

Ένας από τους πιο ιδιαίτερους και γοητευτικούς λίθους της οικογένειας του χαλαζία, με χρώμα που ποικίλει από το ανοιχτό ως το σκούρο καφέ με χρυσοκίτρινες ανταύγειες. Έχει σύσταση διοξείδιο του πυριτίου και εμφανίζει τις λαμπερές κίτρινες και καφετιές παράλληλες ίνες. Η παρουσία οξειδίων σιδήρου δίνει στην πέτρα το χρώμα του κίτρινου και χρυσού. 

Το ενδιαφέρον χαρακτηριστικό αυτής της πέτρας είναι ο γραμμωτός ιριδισμός της που μοιάζει σαν κινούμενη μεταξωτή ανταύγεια. Οι γραμμές αυτές έχουν εναλλάξ, χρυσαφί και καφέ χρώμα και η σύστασή τους είναι ινώδης κροκκιδόλιθος. Το πολύ χαρακτηριστικό αυτό οπτικό φαινόμενο αυτό είναι γνωστό με την γαλλική λέξη  chatoyancy που θα πει στα ελληνικά το «μάτι γάτας».

Οι Ρωμαίοι στρατιώτες φορούσαν αυτό τον ημιπολύτιμο λίθο, διότι πίστευαν ότι ήταν το "μάτι που βλέπει τα πάντα".



Αμέθυστος ( Amethyst )


Το όνομα οφείλεται στο ότι οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι όποιος φορά κόσμημα με αμέθυστο, ή πίνει το κρασί του σε κούπα από αμέθυστο, απαλύνονται οι συνέπειες από την μέθη. Στην Ελληνική μυθολογία ο αμέθυστος εμφανίζεται, όταν ο μεθυσμένος θεός Διόνυσος επιτίθεται με άγριες διαθέσεις σε μία παρθένα κόρη που έχει το όνομα «η Αμέθυστος».Το κορίτσι δεν ανταποκρίνεται, και για να σωθεί ζητάει την βοήθεια των θεών. Θεά ήταν αυτή που ανταποκρίθηκε στις προσευχές της, και συγκεκριμένα η Άρτεμις που για να σώσει το κορίτσι, την μεταμορφώνει σε μια άχρωμη πέτρα. Ταπεινωμένος και θυμωμένος ο Διόνυσος, χύνει το κρασί του πάνω στους κρυστάλλους της πέτρας που παίρνουν το όμορφο μοβ χρώμα. Σε μια παραλλαγή του μύθου η πέτρα βάφεται όχι από το κρασί αλλά από τα δάκρυα του μετανιωμένου Διόνυσου.


Στην Αρχαία Κίνα πίστευαν πως αν κάποιος τον κρατούσε κατα την διάρκεια μίας δίκης και είχε δίκιο, θα κέρδιζε την υπόθεση.


Χημικά ο αμέθυστος είναι χαλαζίας , SiO2. Είναι εντυπωσιακά όμορφο υλικό και έχει όλες τις προδιαγραφές για να χρησιμοποιηθεί (και ασφαλώς χρησιμοποιείται) στην κατασκευή κοσμημάτων. Παρ’ όλα αυτά η τιμή του παραμένει χαμηλή, λόγω των μεγάλων ποσοτήτων που εξορύσσονται. Όχι πάντα όμως. Η πιο περιζήτητη ποιότητα αμέθυστου, η λεγόμενη “Deep Russian”, κοστίζει τουλάχιστον 50.000$ το καράτι.


Ροζ Χαλαζίας ( Pink Quartz )

Μπορεί να τον συναντήσουμε με την ονομασία ροδόχρωμος χαλαζίας ή ροζ κουάρτζ. Το ροζ χρώμα στον ροζ χαλαζία δημιουργείται από τις προσμίξεις τιτανίου, σιδήρου, και μαγνησίου που υπάρχουν στη μάζα του. Οι μεγαλύτερες ποσότητες ροζ χαλαζία δεν έχουν ικανοποιητική διαύγεια και χρώμα για να χρησιμοποιηθούν στην κοσμηματοποιία. 


Έχει χρησιμοποιηθεί τόσο σε διακοσμητικά όσο και σε θρησκευτικά αντικείμενα από την αρχή της Ιστορίας. Στην αρχαιότητα, εκτός από τα κοσμήματα, το χρησιμοποιούνταν για να φτιάχνουν ποτήρια και σκεύη που προοριζόταν για υψηλά πρόσωπα. Επίσης ήταν το υλικό που έφτιαχναν τις μαγικές κρυστάλλινες σφαίρες! Περίτεχνα σκαλισμένα αγάλματα στο ύφος της κινέζικης τέχνης είναι ευρέως διαδεδομένα. Στη σημερινή εποχή σφαίρες και πυραμίδες από ροζ χαλαζία προτιμούνται ως ένα όμορφο κι εναλλακτικό διακοσμητικό.


Αιματίτης ( Hematite )

Ο μεταλλικός γκρι ημιπολύτιμος λίθος υπάρχει στην ιστορία των ανθρώπων από τα αρχαία χρόνια. Οι Έλληνες κατοχύρωσαν το όνομα Αιματίτης για αυτόν τον κρύσταλλο γιατί η σκόνη του έχει παρόμοιο χρώμα με το αίμα. Πίστευαν ότι τα κοιτάσματα του αιματίτη είχαν διαμορφωθεί κάτω από αρχαία πεδία μαχών, όπου το αίμα των πολεμιστών είχε κυλίσει στο έδαφος και είχε σκληρύνει σε στρώματα, για να δημιουργηθεί έτσι ο ημιπολύτιμος λίθος. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι τοποθετούσαν τον αιματίτη στους τάφους τους σε μορφή σκαραβαίων, όπως επίσης χρησιμοποιήθηκε ως πέτρα επιγραφής στο βιβλίο των νεκρών. Οι Ινδιάνοι θεωρούσαν πως αν βαφούν με χρώματα από σκόνη αιματίτη, θα είναι αόρατοι και αήττητοι στη μάχη, αλλά και οι αρχαίοι Ρωμαίοι άλοιφαν το σώμα τους, πιστεύοντας πως τους έδινε δύναμη και θάρρος. Κατά τον όγδοο αιώνα η "πέτρα του αίματος" συμβόλιζε το πένθος.
Ο Αιματίτης έχει μια μακρά ιστορία ως φαρμακευτικό ορυκτό. Χρησιμοποιούνταν στην αρχαιότητα, καθώς και τα παλιά χρόνια στα Ελληνικά χωριά, όπου τον αποκαλούσαν "σταματήρα", λόγω της θεραπευτικής του ιδιότητας κατά της αιμορραγίας αλλά και ως αντίδοτο σε δηλητήριο. Οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι, αλλά και ο Πλίνιος, χρησιμοποιούσαν πολύ τον αιματίτη για θεραπείες του αίματος και για τις φλεγμονές. Ο Γαληνός τον θεωρούσε θεραπευτικό για τους πονοκεφάλους, τις λειτουργίες των νεφρών και πολλές φορές για ήσυχο ύπνο χωρίς εφιάλτες και διαταραχές. Οι αρχαίοι επίσης πίστευαν ότι είναι ένας χαλαρωτικός λίθος που ηρεμεί τα νεύρα και τις ορμόνες.
Είναι ένα ορυκτό, που ως προς την χημική του σύσταση είναι οξείδιο του σιδήρου. Το όνομα του οφείλεται στο χρώμα του, όχι όμως στο χρώμα του ορυκτού το οποίο είναι γκρι σκούρο, αλλά στο χρώμα της γραμμής σκόνης (της σκόνης όταν τριφτεί), η οποία είναι κόκκινη, έχει δηλαδή το χρώμα του αίματος. Μία παραλλαγή αιματίτη λέγεται Tiger Iron, και είναι επάλληλα στρώματα αιματίτη και ίασπη, ή και μάτι της τίγρης.


Φεγγαρόπετρα ( Moonstone )

Η Φεγγαρόπετρα ή αλλιώς Σεληνόλιθος είναι μια διαφανής ποικιλία της ομάδας των καλιούχων αστρίων με μια μεταβλητή, κυματιστή μαργαριταρένια λαμπρότητα λόγω του γαλάζιου ιριδισμού της που γίνεται αντιληπτός όταν στρέφουμε ελαφρά την πέτρα κάτω από το φως και μοιάζει σα να μετακινείται μία ιριδίζουσα γραμμή πάνω στην επιφάνεια της. Το όνομά της το πήρε επειδή θυμίζει την λάμψη του φεγγαριού. Τα παλαιότερα χρόνια, λεγόταν πως σε αυτή έβλεπες την ημισέληνο και τις φάσεις της σελήνης. Επίσης πίστευαν ότι η πέτρα είχε μεγαλύτερες δυνάμεις όταν είχε πανσέληνο.


Υπάρχουν πολλοί μύθοι γύρω από αυτό το μαγευτικό πετράδι. Για παράδειγμα, στην Ινδία  τη θεωρούν "πέτρα των ονείρων" και λέγεται ότι φέρνει ευχάριστα όνειρα σε αυτόν που την φοράει. Στις αραβικές χώρες οι γυναίκες ράβουν στα ρούχα τους φεγγαρόπετρες, μιας και συμβολίζει την γονιμότητα. Ήταν η αγαπημένη πέτρα των σχεδιαστών κοσμημάτων του ρυθμού Art Nouveau.

Πράσινος χαλαζίας ή Πρασεόλιθος ( Green Quartz or Prasiolite)

Ο πράσινος χαλαζίας ή πρασεόλιθος είναι μια μορφή χαλαζία σπάνια στην φύση. Το όνομα του προέρχεται από τις λέξεις "πράσσο" και "λίθος", υποδηλώνοντας το πράσινο χρώμα του.


Αυτός που πωλείται σήμερα σαν πράσινος χαλαζίας είναι στην πραγματικότητα αμέθυστος που έχει υποστεί θερμική επεξεργασία (συνήθως ο αμέθυστος μετατρέπεται σε σιτρίνη, όμως κάποιες ποικιλίες του θα μετατραπούν σε πράσινο χαλαζία όταν θερμανθούν στους 500°C).